Dus, wie kantelt er mee?
Bomvol waren de central studios in Utrecht afgelopen donderdag tijdens het event ‘Let’s reinvent organizations’. Met sprekers Jan Rotmans, Jos de Blok, Brian Robertson en Frederic Laloux had Het Eerste Huis een mooi programma in petto voor meer dan 700 managers, organisatiekundigen, adviseurs, onderzoekers, etc. Na een dag vol lezingen en inspiratie maakt iedereen voor zichzelf de balans op. Wat heb ik hier nou echt van geleerd en wat neem ik mee naar mijn werk? Voor mij is dat de lezing van Jan Rotmans geweest.
Transformatieve patronen in de 19e en 20e eeuw
De introductie van Jan Rotmans zette mij direct aan het denken. Hij openende met zijn welbekende quote: “We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperken.” Rotmans trok de vergelijking tussen de transities in de 19e en in de 20e eeuw. Tussen deze eeuwen zijn vergelijkbare transformatieve patronen te herkennen. We kunnen dus van een eerdere transitie leren.
Echter, in de 20e eeuw gaan ontwikkelingen nog sneller, hebben ze een nog grotere impact op de samenleving en zijn ze nog complexer dan in de 19e eeuw. En dus stelde Rotmans: “De meeste van onze organisaties zijn opgericht en ingericht in de 19e eeuw. Met de kennis en ontwikkelingen uit de 20e eeuw, zou je dan jouw eigen organisatie opnieuw oprichten?”
‘Als iets zijn relevantie heeft verloren, moeten we dat afbreken. Ook in organisaties.’
Gebruik maken van de chaos
We zitten momenteel in een kantelperiode. Een periode ‘van-naar’. Maar het nieuwe, ofwel het ‘naar-gedeelte’, is nog niet duidelijk en begint zich langzaamaan te vormen. Het is een periode waarin je het verschil kunt maken. Het begint met het begrijpen van de paradigma wisseling.
Het advies van Rotmans is om onszelf in kleine groepen te organiseren, het liefst met Kantelaars, Systeembrekers en Koplopers, en gebruik te maken van de chaos die er nu heerst.
‘Disruptieve technologie helpt disruptieve mensen om zich nog slimmer en beter te organiseren.’
Persoonlijke transitie
Jan Rotmans sloot zijn lezing af met een aantal tips die jij als persoon mee kunt nemen als je je geroepen voelt om organisaties te helpen ‘kantelen’. Want: “Als je echt wilt (helpen) veranderen, zoek het dan niet in regels of procedures of in anderen, maar zoek in jezelf.” Durf te denken: Wat zou er veranderen als je 80% van de regels afschaft?
De transitie van binnenuit de organisatie veranderen is lastig en complex, dus ontwikkel een eigen transitiepad en probeer van buitenaf verandering te stimuleren. Het maken van zo’n eigen pad begint met het stellen van de juiste vragen binnen de organisatie. Visie, strategie en actie moeten worden gecombineerd. Kijk vijf jaar vooruit, maar kijk ook vijf jaar terug. Druk weerstand niet de kop in, maar leer er van te genieten. Want het stuiten op weerstand betekent dat je contact hebt gemaakt. Ga daar zitten waar de energie zit.
‘Als je echt wilt veranderen, moet je zelf tot stilstand komen.’
Slecht idee?Doen!
Als je op social media gaat teruglezen want anderen hebben opgepikt van de lezing van Jan Rotmans, dan komt er nog een voorbij die bij mij zeker ook is blijven hangen. Heb je een heel goed idee en word het je afgeraden om het uit te voeren door iedereen om je heen? Ga er dan juist mee door, je bent op de goede weg.
Samenvattend heeft Rotmans ons inzicht gegeven in de eigenschappen van de kantelperiode waar we momenteel in zitten en handvatten aangereikt hoe we gebruik kunnen maken van de chaos die een kantelperiode met zich mee brengt. Aan de 700 ‘vernieuwers’ de taak om als ambassadeur van zijn verhaal mee te gaan kantelen. Dus, wie kantelt er mee?
‘Iedereen zei dat het onmogelijk was, totdat er iemand kwam die dat niet wist.’
Plaats om te Antwoorden